Trong một buổi phỏng vấn, mục tiêu lớn nhất của bạn chính là thuyết phục được nhà tuyển dụng rằng tại sao bạn - vượt qua tất cả những ứng viên khác - là người phù hợp nhất cho công việc này. Rằng bạn là người có đầy đủ các kỹ năng cần thiết, một nhân cách tuyệt vời và động lực to lớn để biến mọi thứ thành hiện thực trong vai trò mới của mình.
Nhưng khi bạn đang chuẩn bị trả lời những câu hỏi để giúp bạn thực hiện được tất cả mong muốn đó, điều quan trọng không kém là bạn thật sự cần phải biết được những gì nhà tuyển dụng sẽ chú ý như một “tín hiệu nguy hiểm”. Sau tất cả, chỉ cần một hoặc hai bước đi sai lầm, không quan tâm doanh số bán hàng của bạn ở công việc trước tốt như thế nào, bạn cũng sẽ không được chọn.
Để giúp bạn giải quyết vấn đề này, chúng tôi khuyên bạn hãy tránh xa 30 điều cấm kị dưới đây. Bạn sẽ đảm bảo được rằng năng lực tuyệt vời và những thành tích của bạn - dù cho không hoàn toàn tránh được những nhầm lẫn - sẽ để lại ấn tượng tốt đẹp với người phỏng vấn bạn.
-
“ Vậy, hãy cho tôi biết công ty của bạn đang làm gì ở đây”
Nguyên tắc #1 trong phỏng vấn: Hãy nghiên cứu thông tin của doanh nghiệp trước ngày phỏng vấn. Bạn sẽ chẳng bao giờ muốn bước vào một buổi phỏng vấn mà những điều bạn biết chẳng có gì ngoài địa chỉ và tên công ty - bạn muốn thể hiện rằng bạn đủ hào hứng với công việc này nên đã tìm hiểu trước ở nhà và cân nhắc về việc bạn sẽ phù hợp với công việc như thế nào. Để bắt đầu, hãy tìm hiểu thông tin ở trên mạng, và cố gắng tìm một người nhân viên đang hoặc đã làm ở công ty để có thể nói chuyện tìm hiểu về công ty trước ngày phỏng vấn.
-
“Ờ, Công ty trước của tôi…”
Bất kể công việc trước kia của bạn có tệ như thế nào, bạn sẽ không bao giờ muốn nói xấu người chủ trước đây của mình trong một cuộc phỏng vấn. Hãy giữ nhịp độ câu chuyện ở đâu đó giữa sự bình thường và tích cực, tập trung vào những gì bạn đã học hỏi được từ mỗi trải nghiệm trong quá khứ và những gì bạn đang hy vọng sẽ làm được trong tương lai. Điều này đặc biệt thường được áp dụng khi bạn kể về lý do tại sao bạn nghỉ công ty cũ.
-
“ Tôi không hợp với sếp cũ của tôi lắm”
Tương tự, bạn sẽ không muốn kể một cách tiêu cực về bất cứ ai bạn đã từng cộng tác chung trong quá khứ. Thậm chí ngay cả khi người quản lý trước đây của bạn có thể khiến nhân vật chính trong phim “Những Người Chủ Tệ Hại” phải cảm thấy xấu hổ vì còn tệ hơn cả như vậy, tuy nhiên, người phỏng vấn bạn đâu có biết được điều đó - và có thể họ sẽ tự hỏi liệu có phải bạn mới chính là người khó để làm việc chung.
-
“ Tôi thật sự rất lo lắng”
Kể cả khi bạn thật sự lo lắng hơn cả như thế, không bất cứ công ty nào muốn tuyển dụng một người thiếu tự tin cả. “Vì vậy trong hoàn cảnh này, thật thà có vẻ không phải là cách tốt nhất” chủ tịch hội đồng việc làm TalentZoo, Amy nói.“ Hãy cứ giả vờ cho đến khi bạn đạt được mục tiêu của mình” (trích Business Insider).
-
“ Tôi sẽ làm bất cứ công việc nào các anh cần”
Hầu hết các nhà tuyển dụng đều tìm kiếm những người thật sự có đam mê với vai trò mà họ đang gánh vác. Vì vậy khi bạn nói một số câu để gây ảnh hưởng như, “Tôi không quan tâm vị trí nào đang trống - tôi sẽ làm bất cứ việc nào bạn cần” đó thật sự là một tín hiệu vô cùng nguy hiểm. Thay vào đó, đặt mục tiêu tìm hiểu của bạn vào một vị trí nhất định của mỗi công ty và sẵn sàng giải thích với họ tại sao công việc này chính xác là những gì bạn đang tìm kiếm.
-
“ Tôi biết là tôi không có quá nhiều kinh nghiệm, nhưng mà…”
Đây là lỗi dễ bị mắc phải nhất, đặt biệt khi bạn là sinh viên mới tốt nghiệp hoặc mới chuyển việc. Vấn đề ở đây là, khi bạn phải xin lỗi rằng bạn không có kinh nghiệm, về cơ bản là bạn đang tự nhận mình không phải là người nên được tuyển, bạn hoàn toàn không phù hợp với vai trò này hoặc thậm chí là bạn sẽ bắt đầu từ con số 0. Không cần thiết phải kể lể như vậy! Thay vì thu hút sự chú ý vào điểm yếu của bản thân, bạn hãy luôn giữ trạng thái tích cực, tập trung vào điểm mạnh của mình, và ngay lập tức chuyển sang kĩ năng có thể chuyển đổi môi trường làm việc của bạn và sự nhiệt tình to lớn dành cho vị trí công việc đó.
-
“ Nó có trên sơ yếu lý lịch của tôi rồi”
Vấn đề là ở đây, tôi biết là nó có ở trong sơ yếu lý lịch của bạn, tuy nhiên nếu tôi đang hỏi bạn về một công việc hoặc một kinh nghiệm cụ thể, tôi muốn bạn có thể nói tôi nghe nhiều hơn những câu chữ mà bạn viết trong đó. Thật ra là tôi đang đánh giá kỹ năng giao tiếp và xã hội của bạn đấy. Bạn nói có rõ ràng không? Bạn nên được giao để đi gặp mặt khách hàng hay bạn sẽ là một người nào đó mà chúng tôi cần phải giấu kín trong tầng hầm kế bên thư viện của IT?, trưởng bộ phận Xây dựng thương hiệu và việc làm tại Ogilvy & Matther, Nando Rodriguez nói. “Nếu một nhà tuyển dụng đang hỏi bạn về một kỹ năng nhất định, đừng dựa vào sơ yếu lý lịch của bạn, và thay vào đó là hãy tận dụng cơ hội đó như một khoảnh khắc để bạn tỏa sáng”
-
“Vâng! Tôi có một câu trả lời rất hay cho câu hỏi này đấy!”
Bạn tập luyện sẵn câu trả lời của mình cho những câu hỏi phỏng vấn? Tuyệt thôi. Tuy nhiên, đừng học thuộc lòng từng từ một một cách sáo rỗng. Khi bạn đã chuẩn bị cực kỳ cẩn thận và vô cùng háo hức chờ cho đúng câu hỏi mà bạn đã chuẩn bị sẵn để được hỏi, bạn có thể sẽ gặp khó khăn trong việc trả lời câu hỏi một cách chân thành với người phỏng vấn. Chắc chắn là bạn nên chuẩn bị trước rồi, nhưng đừng bắt buộc bản thân phải học thuộc lòng hoặc diễn tập quá mức những câu hỏi có sẵn đó.
-
“Chủ nghĩa hoàn hảo là điểm yếu nhất của tôi”
Vấn đề là ở đây: Có thể, nói với nhà tuyển dụng rằng tính cầu toàn là điểm yếu lớn nhất của bạn sẽ không làm họ ngạc nhiên đâu - nó có thể bị nghe như một lời nói sáo rỗng đã được chuẩn bị kỹ lưỡng. Và điều này cũng không cung cấp được một cái nhìn đúng đắn sâu sắc hơn về phong cách làm việc cũng như tính cách thật sự của bạn (tất nhiên rồi, một nửa các ứng viên khác đã đưa ra câu trả lời y chang như bạn).
-
“Tôi là nhân viên bán hàng xuất sắc nhất ở công ty - và tôi có hai học kỳ đáng giá về tiếng Tây Ban Nha”
Trong một bài báo viết cho trang Harvard Business Review, Heidi Grant Halvorson đã đưa ra một ví dụ rất hay về một trường hợp nói ít hay hơn nói nhiều: Thay vì dừng lại sau khi mô tả tấm bằng đại học từ Harvard, những chương trình thực tập liên quan, và kỹ thuật chuyên môn tuyệt vời của bạn - bạn lại muốn đánh mạnh vào hai kỳ học tiếng Tây Ban Nha trình độ cao đẳng sao? Cũng có thể tiếng Tây Ban Nha có liên quan đến công việc đấy, nhưng mà bất kể như vậy, theo tờ “Presenter’s Paradox”, thay vì nhìn nhận vấn đề như một phần phụ thêm vào thì não của chúng ta có xu hướng chia đều sự ấn tượng lên danh sách các thành tựu mà bạn kể ra. Hãy cố gắng giữ bất kỳ chuỗi thành tích nào mà bạn đề cập ở cùng một mức độ ấn tượng như những cái khác, loại bỏ bớt những điểm khác biệt hoặc chờ một cơ hội tốt hơn để kể về chúng (như vậy chúng sẽ không bị xếp chồng lên những thành tích tốt nhất của bạn).
-
“Tôi luôn nghĩ ra những điều mới”
Những từ ngữ “Sơ yếu lý lịch thông dụng” được dùng quá nhiều đã khiến các nhà quản lý tuyển dụng phải choáng váng, thì tương tự, sử dụng quá nhiều từ ngữ sáo rỗng trong một buổi phỏng vấn không thể giúp bạn tiến xa hơn. Hãy bỏ qua những cụm từ doanh nghiệp được sử dụng quá mức này và mô tả năng lực cũng như kĩ năng của bạn bằng những câu chuyện thực tế mà bạn đã làm được.
-
“Tôi, uh, đã tăng số lượt tương tác trên mạng xã hội của chúng tôi, uh, lên 25%...”
Hãy loại bỏ bớt những từ đệm như “uh” và “ohm” có thể làm bạn trông rất thiếu tự tin - hoặc là còn tệ hơn thế nữa, thiếu khả năng giao tiếp rõ ràng trong công việc.
-
“Trong cuộc đi săn ngỗng lần thứ ba của tôi ở Canada…”
Những câu chuyện luôn là một cách hay để kết nối bạn với người phỏng vấn - chúng đáng nhớ hơn những dữ liệu thực tế, giúp bạn xây dựng các mối quan hệ và cũng có thể giúp bạn chia sẻ trải nghiệm với người phỏng vấn theo đúng nghĩa đen. Nhưng bạn cần phải mang câu chuyện đó trở về với nhu cầu thật sự của công ty, với những trải nghiệm của người đang phỏng vấn, hoặc là, cụ thể hơn nữa, là trở về với vị trí công việc mà họ đang cố gắng tuyển dụng, nếu không thì bạn sẽ dễ dàng bị quên lãng đấy (thậm chí tệ hơn là bạn sẽ bị người ta coi như một kẻ dở hơi và lập dị).
-
“Tôi đã xây dựng một mạng lưới liên minh chiến hợp lực…”
Nếu câu trả lời của bạn nghe hơi giống một bài hát của Weird Al’s song, “Tuyên bố sứ mệnh”, thì có lẽ bạn sẽ không phải là một ứng viên đáng nhớ nhất. Hóa ra, khi nghe những từ trừu tượng (như “liên minh chiến lược” và “ công nghệ tiên tiến”) chỉ kích hoạt những khu vực có liên quan đến ngôn ngữ của não bộ. Thay vào đó, những từ ngữ thông dụ như “nước ép cà rốt”, “khói của động cơ xe hơi” và “đứng trước 150 người” sẽ dễ dàng hình dung hơn, kích hoạt nhiều phần của não bộ hơn và do đó, chúng dễ dàng được ghi nhớ hơn. Hãy tập trung năm giác quan của bạn lại và kèm theo những hành động mô tả. Bạn gây được ấn tượng tích cực hơn, thay vì chỉ là một cái máy biết đọc chữ.
-
“Tôi đã tổng hợp lại các báo cáo STF”
Trừ khi chúng hoàn toàn là các thuật ngữ chuyên ngành phổ biến, đừng sử dụng các từ viết tắt hoặc biệt ngữ khi bạn mô tả trách nhiệm của mình. Bạn sẽ trở nên hấp dẫn hơn nhiều (chưa kể là thú vị nữa) khi sử dụng ngôn ngữ mà mọi người đều có thể hiểu được.
-
“Ohm, tôi không biết”
Kể cả khi bạn luyện tập, và luyện tập, và luyện tập rất nhiều lần, bạn vẫn có thể gặp phải câu hỏi làm khó bạn. Nhưng trả lời “tôi không biết” hiếm khi là một cách đúng đắn để tiếp cận câu hỏi. Có hai cách giải quyết tốt trong trường hợp này, đó là lặp lại đầy đủ câu hỏi một cách thật cẩn thận trước khi trả lời hoặc trả lời (một cách chậm rãi), “Đó là một câu hỏi rất hay, tôi nghĩ, tôi sẽ phải trả lời là…” Vẫn còn lúng túng? Hãy yêu cầu những gì bạn cần - hoặc là một cây viết và một tờ giấy, một ly nước, hay chỉ đơn giản là một vài phút ngắn ngủi để suy nghĩ.
-
“Tôi sẽ được nghỉ phép bao nhiêu ngày?”
Khi bạn bắt đầu với một loại câu hỏi kiểu WIIFM (what’s is in for me - tôi được cái gì?) ngay lập tức, bạn sẽ trông vừa kiêu ngạo và, quá thẳng thắn, không hấp dẫn. Đoán xem những gì nhà tuyển dụng muốn biết khi gặp bạn? Điều tiên quyết đầu tiên đó chính là họ muốn biết bạn có thể làm gì cho họ. Bạn có thể làm gì để tăng doanh thu cho công ty, cải thiện quy trình kinh doanh, phát triển tổ chức và, quan trọng hơn nữa, làm cho công việc của họ dễ dàng hơn? Làm bạn hài lòng sẽ là điều quan trọng với họ khi họ cần bạn, nhưng thậm chí bạn sẽ không thể đến được mức đó nữa nếu bạn liệt kê ra những yêu cầu của bạn quá sớm.
-
“Bao nhiêu lâu để công ty thăng chức cho nhân viên?”
Josh Tolan, người sáng lập và là Giám đốc điều hành của SparkHire.com, cho biết: “Một cá nhân hỏi câu hỏi này có thể tỏ ra kiêu ngạo và thể hiện quyền lực quá đáng”. Một cách tốt hơn để hỏi điều này? “Tôi thực sự muốn ở lại một công ty trong một thời gian dài. Con đường phát triển sự nghiệp trong công ty thường sẽ như thế nào?”
-
“Không - Tôi không có câu hỏi nào”
Không đặt ra bất kì câu hỏi nào cho người phỏng vấn sẽ được hiểu đơn giản là bạn không đủ hứng thú để tìm hiểu thêm bất cứ thứ gì nữa. Hãy cẩn thận chuẩn bị sẵn những câu hỏi, và buổi phỏng vấn của bạn sẽ như một cuộc trò chuyện hơn là một buổi xử bắn đáng sợ.
-
“Rồi thì, khi tôi đang ở trong khung giờ hạnh phúc của mình…”
Đồ lót của bạn có đang kéo căng mông của bạn lên trong cuộc phỏng vấn đó không? Bạn đã hoàn toàn vượt đèn đỏ (và gần như lạng lách trước xe buýt của trường học) để có thể đến đúng giờ? Cuối tuần trước, chồng bạn đã mất 15.000 đô la tại một sòng bài ở Vegas? Thật thú vị — nhưng tất cả các chủ đề trò chuyện hoàn toàn nằm ngoài giới hạn khi bạn đang phỏng vấn. Ngay cả khi bạn đang phỏng vấn cho một vị trí trong một tổ chức tự do, với môi trường thân thiện nhất, thì thực tế vẫn là bạn đang tham gia một cuộc phỏng vấn. Đừng bao giờ bị thu hút bởi niềm tin rằng bản chất bình thường của môi trường cho phép bạn vào vùng TMI ( too much information - quá nhiều thông tin).
-
“Tôi sẽ ăn bít tết và uống một ly vang đỏ”
Nếu cuộc phỏng vấn của bạn diễn ra trong một bữa ăn, hãy trở thành người dẫn dắt cho người phỏng vấn bạn. Tình cờ hỏi xem họ đã từng đến nhà hàng này chưa và họ nghĩ cái gì sẽ là những sự lựa chọn hợp lý - hy vọng rằng những lời đề nghị của họ sẽ giúp bạn ước lượng được khoảng giá thích hợp. Còn nếu không, hãy để cho nhà tuyển dụng gọi món trước và bạn hãy chọn những món có giá tương tự (hoặc thấp hơn đều được). Và hãy bỏ qua thực đơn các món rượu bia nhé - ngay cả khi người phỏng vấn của bạn muốn uống thì bạn vẫn nên giữ trạng thái kiểm soát hành vi tốt nhất của mình.
-
“Tôi muốn bắt đầu mở công ty riêng ngay khi có thể”
Tham vọng kinh doanh là rất tốt - nhưng nếu bạn đang ứng tuyển một công việc làm công ăn lương cho người khác, bạn có thể sẽ muốn tiết chế lại sự thật rằng bạn đang cố gắng kiếm thêm tiền cho nguồn quỹ khởi nghiệp của bạn. Hầu hết các nhà tuyển dụng đều mong muốn tuyển được người có thể làm việc lâu dài một thời gian, và nếu bạn gây ra bất cứ sự nghi ngại nào về việc bạn chỉ đang đi làm để có thể thu nhập cho đến khi bạn có thể mở công ty riêng, sẽ có nhiều khả năng bạn không nhận được công việc đó.
-
“ Cái quái gì thế này!”
Bạn nghĩ là sẽ không có chửi thề trong những cuộc phỏng vấn chuyên nghiệp, nhưng bạn sẽ ngạc nhiên về tần suất mọi người vẫn hay làm vậy đấy. Ngay cả khi người phỏng vấn bạn ném cho bạn một vài quả bom những từ ngữ không được hay ho cho lắm, bạn vẫn nên tốt nhất là giữ lời ăn tiếng nói của mình một cách lịch sự nhất có thể.
-
“ Vì vậy, vâng…”
“Kể cả những ứng viên có sự chuẩn bị tốt nhất, tôi vẫn bắt gặp rất nhiều người trong số họ vẫn mắc một lỗi sai vô cùng nghiêm trọng," nhà cố vấn nghề nghiệp Lily Zhang nói. “Họ mang đến những câu chuyện rất thích hợp và tuyệt vời, và tôi đã hoàn toàn bị chinh phục - cho đến khi họ kết thúc câu chuyện với, “ và...vâng” hoặc chỉ là một khoảng dừng thật kỳ lạ. Thay vào đó, bạn hãy thử vài cách tiếp cận khác để kết thúc câu chuyện của bạn một cách thật hoàn hảo.
-
“Anh có biết khi nào chúng ta sẽ xong không?
Bạn sẽ chẳng bao giờ gây được ấn tượng nào cho người phỏng vấn khi mà bạn tỏ ra rất vội vã và cần đi một nơi nào đó khác. “Một cuộc phỏng vấn 30 phút có thể kéo dài đến 90 phút nếu bạn trả lời tốt, tuy nhiên khi bạn có vẻ như cần đi một nơi khác quan trọng hơn thế, người phỏng vấn chắc chắn sẽ bị hụt hẫng”. Hoover giải thích (trích Business Insider).
-
“Tôi thật sự đang có một khoảng thời gian vô cùng khó khăn.”
Vâng, hầu hết mọi người đều sẽ vô cùng cảm thông đối với những người vừa bị sa thải, vừa trải qua chuyện ly hôn hay đang phải đương đầu với bi kịch gia đình. Kể cả người phỏng vấn bạn cũng vậy, nhưng họ có thể cũng sẽ tự hỏi rằng liệu chất lượng làm việc của bạn sẽ bị ảnh hưởng như thế nào bởi các vấn đề cá nhân của bạn. Vì vậy, bạn nên giữ lại những vấn đề của mình và duy trì cho cuộc trò chuyện lúc nào cũng tập trung vào sự chuyên nghiệp của bạn.
-
“Xin lỗi, tôi đến trễ.”
Làm ơn hãy đúng giờ. Xin lỗi đủ rồi.
-
“Xin lỗi, tôi đến sớm quá.”
Không quá sớm nhưng cũng đừng quá đúng giờ. Khi bạn đến sớm hơn khoảng 5 đến 10 phút trước khi buổi phỏng vấn diễn ra, bạn đang ngay lập tức tạo áp lực lên người phỏng vấn để họ phải dừng lại bất kể việc gì đang làm và tiến hành phỏng vấn bạn. Hơn thế nữa, có thể là họ sẽ bắt đầu buổi phỏng vấn với cảm giác vô cùng tội lỗi bởi vì họ biết họ đã để bạn chờ ở sảnh tận 20 phút rồi.
-
“Anh có muốn xem các thư giới thiệu của tôi không?”
“Phỏng vấn cũng giống như một buổi hẹn hò vậy” Jacqui Barrett- Poindexter của trang CareerTrend.net nói. “Điều quan trọng là lôi kéo và hấp dẫn họ bằng giá trị thật sự của bạn và làm cho họ phải muốn gọi cho bạn để “hẹn hò” thêm lần nữa.” “Khi cung cấp thư giới thiệu quá sớm có thể sẽ gợi một sự thất vọng. Ngoài ra, bạn cũng không muốn gặp rủi ro khi sử dụng quá nhiều tài liệu tham khảo của mình.
-
“ Tôi chỉ muốn giữ liên lạc - một lần nữa.”
Giống như hầu hết các mối quan hệ, quan tâm vừa phải thì rất tốt, nhưng quan tâm thái quá sẽ làm bạn trở nên kém hấp dẫn hơn. Bạn có thể đang muốn cho công ty tương lai của bạn thấy là bạn đã sẵn sàng để làm việc, tuy nhiên nếu bạn tham gia vào giai đoạn hậu phỏng vấn quá mạnh (nghĩ đến việc đăng ký để khôi phục lại sự quan tâm của bạn khi chưa đến một tuần sau buổi phỏng vấn hoặc tăng cường giao tiếp - gửi mail và sau đó lại gửi lại mail mà không có bất cứ phản hồi nào từ phía bên kia), bạn trong chẳng giống một ứng cử viên mà họ may mắn tuyển được mà là giống một người luôn lo lắng việc bị rời bỏ khỏi vai trò hiện tại của bạn.
----------
Tác giả: The Muse Editor
Link bài gốc: 30 Things You Should Never Say in a Job Interview
Dịch Giả: Nguyễn Xuân Thu- Nguồn: ToMo - Learn Something New